“Deze Vlaamse schrijver weet met zijn unieke combinatie van spanning en mythologie de lezer te boeien.”
De Vlaamse schrijver Jo Claes, inspireerde mij tijdens de uitreiking van de Gouden Strop 2015. Hij won deze prijs met zijn boek De Mythe van Methusalem. In zijn speech haalde hij de helaas aanwezige grens tussen Vlaanderen en Nederland aan. De moeizame verkoop van boeken van Vlaamse schrijvers in Nederland en andersom. Dit zette mij aan het denken, aangezien ik altijd al een zwak heb gehad voor de liefelijke taal, de mooie omgeving welke in Vlaamse boeken terug te vinden is. Sindsdien heb ik een missie; ik hoop samen met Bol.com meer aandacht aan Vlaamse auteurs te kunnen geven. De boeken van Jo Claes bevatten allemaal een mythologische, hagiografische en iconografische insteek, zo ook Het gewicht van de haat. Dit is het elfde deel in de serie met de Leuvense hoofdinspecteur Thomas Berg.
Wanneer er in Leuven een 250 tal Syrische vluchtelingen worden gehuisvest, komen de bewoners in opstand. Als onder verdachte omstandigheden twee mensen komen te overlijden, wordt Berg met zijn team op het onderzoek gezet. Een onderzoek wat het team aardig op de proef stelt. Weet Thomas Berg dit onderzoek tot een goed einde te brengen? Of keert het lot zich tegen de Leuvens politie?
De cover van Het gewicht van de haat heeft, net als de andere boeken van Claes, een iconische afbeelding. Het past helemaal in de serie. De afbeelding heeft een speciale rol in het verhaal. De manier waarop Claes schrijft is uniek te noemen, de diepgang die hij door de historische aspecten toevoegt, maakt de verhalen origineel en bijzonder. Deze unieke toevoeging aan het verhaal geeft Jo Claes gedoseerd mee, hij brengt het op een luchtige manier wat juist een extra dimensie geeft. Thomas Berg, de hoofdpersonage van de verhalen van Claes heeft deze “tic” (de voorliefde voor de oudheid), wat hem een heel eigen, interessant karakter geeft.
Ditmaal wordt het team van Thomas Berg danig op de proef gesteld, de meerdere verdachten maken het voor de leden van de Dienst Geweld niet gemakkelijk. Jo Claes houdt de lezer lang in spanning. Tot het einde toe blijven er plottheorieën mogelijk. Dit ingrediënt geeft het boek een heerlijke leesflow, je merkt al snel dat je nieuwsgierigheid het wint van de tijd. Wegleggen zal menigeen moeite kosten.
“Achter elk misdrijf zit een verhaal en elk misdrijf is een verhaal op zich. Maar wat was het verhaal achter deze aanslagen?”
Het gewicht van de haat speelt zich af in Leuven en gedeeltelijk in Gent. Jo Claes schetst deze steden zo pittoresk met de karakteristieke informatie over de gevels en historische betekenis ervan, dat het boek ook een onderwijzende ondertoon heeft. Niet belerend, maar interessant. Verder merk je weinig van de Vlaamse achtergrond van de schrijver. Zijn schrijfstijl en woordkeuze zijn over het algemeen erg vernederlandst, soms merk je een klein Vlaams tintje in de zinsopbouw of een typisch Vlaams woord, maar verder zou je aan de schrijftaal niet kunnen aflezen dat de schrijver uit België komt.
Jo Claes weet je met zijn verhalen te vermaken, het unieke karakter zal je interesse wekken, dit maakt Het gewicht van de haat tot een aanrader, een goede combi van fijn opgebouwde spanning, interessante achtergrondinformatie en aantrekkelijke personages.
Deze schrijver verdient meer aandacht in Nederland. De Thomas Berg-serie zal menig boekenfan enthousiast maken. Wanneer je eenmaal een boek van Jo Claes hebt gelezen, ben je al snel fan van zowel de schrijver als de hoofdpersonage Thomas Berg.
Gevlucht uit Syrië, vermoord in Leuven
’Haten en beminnen‘ leiden tot de dood.
Het is november 2015. Europa wordt overspoeld door vluchtelingen die allemaal ergens moeten worden ondergebracht. Leuven biedt plaats aan 250 Syrische vluchtelingen die de stad voorlopig onderbrengt in voormalige spoorwegateliers. Maar de opgejaagde vluchtelingen worden niet door iedereen welkom geheten. Integendeel. De ultrarechtse politieke partij Leuven Eerst maakt enorme stampij. Als het stadsbestuur niet wil wijken organiseert men protestdemonstraties voor de poort van het opvangcentrum. Half Leuven is voor, de andere helft tegen. En dan, te midden van alle consternatie, met de demonstranten voor de deur en een politiekordon ernaast, ontstaat er brand in één van de hallen. Er valt een dode, enkele gewonden. Niet lang daarna is er opnieuw een aanslag, nu op andere wijze, weer met een dode tot gevolg. Hoofdinspecteur Thomas Berg is overtuigd van het racistisch karakter van de aanslagen en zoekt de daders in die hoek. Tot er opnieuw een dode valt. Ditmaal buiten het centrum. Opvallend is wel dat het opnieuw een slachtoffer van buitenlandse afkomst is, maar één die al jaren in Leuven woont. En daar blijft het niet bij.
Thomas Berg is geen doorsnee politieman. Hij is een doordenker, een man die patronen zoekt en lijnen met elkaar verbindt waar een ander ze nog niet eens ziet. Ook bij deze moorden krijgt de sympathieke inspecteur een ingeving die hem op weg helpt. Zijn collega’s en zijn meerderen verklaren hem aanvankelijk voor gek tot zij zien dat de dwaasheid van Berg hen wel eens op het spoor van de moordenaar zou kunnen brengen. Dan zet iedereen zich dubbel in, al brengt Thomas’ vriend en collega Jan Zeebos niet de energie op die Berg van hem gewend is. Wat broeit er bij Zeebos? Berg zelf heeft een opmerkelijke ‘koffer-relatie’, maar of die stand houdt is de vraag.
Auteur
Jo Claes (1955) was docent Nederlands en Engels. Hij schreef een aantal bestsellers over mythologie, hagiografie en iconografie. In 2008 verscheen De zaak Torfs, het eerste deel van inmiddels elf boeken over de Leuvense hoofdinspecteur Thomas Berg. In 2015 won hij De Gouden Strop; met dit boek won hij onlangs de publieksprijs 2017 die is toegevoegd aan de Knack Hercule Poirotprijs.
Claes was al op één derde van deze roman, schrijft hij achterin het boek, toen de aanslagen van 22 maart 2016 plaatsvonden op het vliegveld Zaventem bij Brussel. Deze vormden dus geen aanleiding, slechts een onderstreping van de actualiteit van het thema van dit boek waarvoor hij geïnspireerd werd door de aanslagen op 13 november 2015 in Parijs, onder meer bij de concertzaak Bataclan. Claes’ fantasie liep vooruit op de gebeurtenissen.
Leuven
Hier was de oude, schitterende studentenstad Leuven het toneel van de misdaad, zoals in alle boeken van deze schrijver. Het plaatselijke Bureau voor Toerisme zou voor de talloze fans van Berg zo langzamerhand een toeristische route kunnen uitzetten. Want de auteur beschrijft monumenten en andere bezienswaardigheden zo fraai dat je enorme zin krijgt direct naar zijn stad af te reizen.
Thomas Berg is, net zoals de schrijver, een erudiet man. Hij mag graag verwijlen in het verleden en wat hij van daaruit mee naar de praktijk van alledag neemt, komt hem altijd van pas. Ook in dit boek. Want het citaat uit Catullus 85: Odi et amo, (Ik haat en ik bemin) vormt de aanleiding tot de moord en tevens de oplossing van het raadsel waarmee Berg wordt geconfronteerd.
Rest mij nog de lof te zingen over de schrijfstijl van de auteur: nergens anglicismen, fraai en zorgvuldig taalgebruik.
Moge er nog vele Thomas Berg-boeken volgen!
Leuven in brand
Nu Pieter Aspe stopt met het schrijven van klassieke politieromans, zijn er genoeg kandidaten om zijn kopplaats in te vullen. Een van de kroonprinsen is Jo Claes die met Het Gewicht van de Haat zijn tweede misdaadroman van het jaar uitbracht, een tempo dat Aspe vele jaren aanhield.
Het is een sterk misdaadverhaal geworden waarin Leuven in brand staat omdat er 250 asielzoekers in een opvangcentrum worden ondergebracht. Dat is niet naar de zin van het buurtcomité en de leden van de politieke zweeppartij Leuven Eerst. Er zijn betogingen en opstootjes. Er wordt brand gesticht en enkele asielzoekers lijken vergiftigd te zijn. Dan vallen er doden.
Niet alleen asielzoekers worden geviseerd, maar ook andere migranten. De zwakke interimburgemeester, de gekozen burgervader herstelt in Claes′ verhaal van een bypassoperatie, weet amper van welk hout pijlen te maken en de politiediensten hebben hun handen vol.
In zijn nawoord schrijft Claes dat hij al aan het verhaal begonnen was toen Brussel en Zaventem werden opgeschrikt door de aanslagen van 22 maart 2016. Het idee voor Het Gewicht van de Haat groeide wel uit de aanslagen in Parijs op 13 november 2015.
Claes begrijpt dat een misdaadverhaal perfect gebruikt kan worden om politieke of maatschappelijke problemen in een pakkend verhaal te duiden. Zo is hij eerder de navolger van Jef Geeraerts dan van Aspe. Ook Geeraerts ging misdaadverhalen schrijven omdat hij commentaar wilde geven op wat er in de maatschappij speelde.
Claes geeft zijn personages ook ferme persoonlijke verhalen mee. Zo ergert Thomas Berg, de centrale speurder in Claes′ verhalen, zich aan de administratieve rompslomp wanneer hij op de luchthaven een koffer kwijtspeelt en ontmoet hij een mogelijke nieuwe geliefde.
Claes schrijft soepel proza en het verhaal werd voorbeeldig geplot. Hij kent zijn klassiekers, want het dubbelgangersmotief, iets wat je in vele misdaadverhalen tegenkomt, speelt een mooie rol in dit boek.
Vakwerk, kortom.